Candidiasis – Infectie met Candida albicans - Darmklachten.nl (2024)

Candida albicans

Candida en andere gisten zijn overal in de natuur aanwezig, zoals in de aarde, in het voedsel en ons lichaam. De darm bevat bacteriën, gisten en schimmels die samen voor een gezond milieu zorgen. De gisten behoren (in lage aantallen) tot de normale bewoners van het slijmvlies. Een belangrijke gist soort is Candida albicans. Een toename van Candida cellen in de darm kan klachten veroorzaken. Die overmatige groei van Candida (candidiasis) wordt vaak een ‘schimmelinfectie’ genoemd, maar Candida is een gist.

Candida cellen hechten zichzelf aan de darmwand en kunnen de darmbarrière niet gemakkelijk passeren. De cellen zullen daarom zelden in het bloed komen. Vrouwen kunnen last hebben van chronische vagin*le klachten. Door gebruik van de anticonceptiepil nemen de aantallen Candida cellen toe. Een toename van deze gisten komt ook voor op de huid, mond, slokdarm en de tong. Bij pasgeboren baby’s komt een lichte overgroei met gisten in de vorm van spruw – meestal in de eerste vier levensweken – voor en hoeft niet medicinaal behandeld te worden. Na de geboorte kan tijdelijk een overgroei ontstaan, daar de weerstand zich nog moet ontwikkelen.

Oorzaken

Candida albicans en andere gisten kunnen voorkomen in de darm, de mond, de vagin* of de huid zonder klachten te veroorzaken. Ze komen daar van nature voor en worden door andere organismen in bedwang gehouden. De infectie kan zich gaan manifesteren als het ‘klimaat’ verandert. Wanneer voor de gisten de omstandigheden gunstig zijn ten opzichte van hun ‘bewakers’, kunnen ze de overhand krijgen en kan de gecontroleerde situatie omslaan in een infectie.

Risicofactoren

Het gebruik van antibiotica doet de darmflora sterk dalen. De aantallen darmbacteriën nemen af en ook de diversiteit, de variatie van soorten. Dit gaat samen met een toename van gisten zoals Candida. Hoge aantallen komen eveneens vaker voor bij darmaandoeningen, zoals de ziekte van Crohn. Bij een besmetting met de parasiet Dientamoeba fragilis zie men vaak een stijging van de Candida aantallen. Bij overgewicht is er vaak een toename van Candida, met name doordat het dieet te veel zetmeel bevat. Mensen met diabetes, te hoge insulinespiegels en bloedsuikerproblemen hebben in veel gevallen een Candida infectie. Ook een overmatig alcoholgebruik kan zorgen voor Candida overgroei.

Candida infectie

Vrouwen kunnen last hebben van chronische vagin*le klachten. Door gebruik van de anticonceptiepil nemen de aantallen Candida cellen toe. Een toename van deze gisten komt ook voor op de huid, mond, slokdarm en de tong. Bij pasgeboren baby’s komt een lichte overgroei met gisten in de vorm van spruw – meestal in de eerste vier levensweken – voor en hoeft niet medicinaal behandeld te worden. Na de geboorte kan tijdelijk een overgroei ontstaan, daar de weerstand zich nog moet ontwikkelen. Candida cellen hechten zichzelf aan de darmwand en kunnen de barrière niet gemakkelijk passeren en zullen zelden in het bloed komen.

Soorten Candida

Candida en gisten zoals bakkersgist, hebben veel met elkaar gemeen. Candida albicans is de bekendste van de Candida soorten. In de darm komt Candida albicans het vaakst voor; 46% van de andere Candida soorten wordt gevormd door: Candida tropicalis, Candida glabrata, Candida krusei en Candida parapsilosis. Voeding bevat tal van gisten, zoals Saccharomyces cerevisiae (bakkersgist). Zuurdesembrood wordt gebakken met wilde gisten, Candida milleri. Ook bier en wijn bevatten natuurlijke gisten. Deze soorten worden zelden in de darm aangetroffen.

Dieet

Vaak wordt een ‘Candida dieet’ aangeraden en het eten van zuurdesem brood. Maar het advies is om een zetmeelarm dieet te gebruiken. Laat alle granen weg, maak soepen, salades, eet groenten en vis. Niet alleen neemt de Candida groei af, u voelt u ook nog eens stukken beter en bij overgewicht kunt u afvallen met als gevolg dat er normale insulinespiegels ontstaan. De grote verdienste van het uitgebreide Candida dieet – een suikervrij dieet, waaruit alle zetmeelrijke producten en sappen zijn verwijderd – is dat de darmflora verbetert en u gezond wordt.

Analyse

U kunt een kweek van de ontlasting laten uitvoeren, aangeraden wordt dit samen met de vertering en darmflora aan te vragen. Men kan bij aantallen van meer dan 4000 gistcellen per gram ontlasting (4∙103) een behandeling overwegen. Dat neemt niet weg dat sommige mensen al bij lagere aantallen klachten kunnen hebben door gist overgroei. Ook kan er een allergie voor gisten aanwezig zijn. Bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, diabetes, personen die chemotherapie ondergaan of corticosteroïden gebruik is een infectie niet zonder risico. Ook is het aanvragen van een uitstrijkje van de vagin*, mond of het rectum mogelijk. Bij chronische darmklachten en een toename van gisten is het beter om altijd een test op parasieten aan te vragen.

Behandeling

De behandeling wordt gevormd door de combinatie dieet en medicatie.

1. Zowel bij een matige stijging als bij een sterke overgroei met gisten is het advies het voedingspatroon te veranderen. Dit is een belangrijk element in de behandeling van Candida albicans in de darm. Gebruik een zetmeelarm dieet. Men laat suiker weg (dus alle koekjes, snoep en verborgen suikers. Maar ook zetmeelrijke voeding zoals brood en rijst, daar zij voor meer dan 60% uit zetmeel bestaan.
2. Behandeling van parasieten indien aanwezig.
3. Medicatie door middel van allerlei natuurlijke producten.
4. Reguliere medicatie, nystatine, is via de arts op recept verkrijgbaar. Nystatine kent maar weinig bijwerkingen. Het kan ook suikervrij worden geleverd door de natuurapotheek Wauters. Na een paar dagen zijn de gisten al verdwenen. Zij kunnen echter weer terugkomen. Sommige patiënten voelen zich beter zolang zij dit middel gebruiken; het kan langdurig worden gebruikt.

Candida: gisten en schimmels

Candida en andere gisten en schimmels maken deel uit van het rijk Fungi. De twee belangrijkste Fungi stammen zijn de Basiodiomycota (waartoe paddenstoelen behoren) en de Ascomycota (tot deze stam behoren schimmels en gisten). Het woord Ascomycota is afgeleid van het Griekse ‘Askos’ wat ‘leren wijnzak’ betekent. Myco komt van het Griekse woord mykes wat ‘gist’ of ‘schimmel’ betekent.

Testen om Candida aan te tonen

Het aantal gisten wordt door middel van een ontlastingskweek vastgesteld. Normaal gesproken bevinden zich 1.- 3.103 gisten in de darmen. Het is dus normaal als er in 1 gram ontlasting 1000 – 3000 Candida cellen te vinden zijn. Ook lagere getallen worden niet als abnormaal gezien. De test wordt gecombineerd met een darmflora-test. Daarnaast wordt er gekeken naar het zetmeel-gehalte en wordt de hoeveelheid Calprotectine bekeken, zo kan achterhaald worden of er een ontsteking in de darmen is. Als de darmklachten chronisch zijn, dan wordt aangeraden om een test op darmparasieten aan te vragen. Bij een parasitaire besmetting komt Candida in grote aantallen voor.